Deze week trof ik tot mijn grote verbazing een verschijnsel aan bij één van mijn eigen paarden, namelijk de aanzet tot stereotype gedrag. Nu is stereotype gedrag een teken van chronisch en heftig lijden, daarover vertel een latere keer meer, maar deze aanzet tot sterotype gedrag toonde wel heel mooi en illustratief aan hoe zogenaamde behavioural needs bij paarden werken.
Rikkie, mijn oudje, krijgt een hele lading aan extra voer om hem de winter door te helpen. Hij heeft niet meer voldoende kiezen om hooi of kuil goed te kunnen malen en eten, dus hij moet het hebben van seniorenslobber, gehakseld hooi en speciale mueslisoorten voor de ouden van dage. Wat heeft dit nu met die zogenaamde behavioural needs bij paarden te maken? Ik vertel je meer….
Behavioural needs bij paarden
Omdat hij dus zoveel extra eten ‘moet’ eten staat hij, tijdens het eten van zijn slobber even apart van de rest. De slobber is namelijk erg smakelijk en er zijn anders genoeg kapers op de kust om die slobber van hem af te pakken. Normaal staat hij op een stuk weiland met stal met open deuren. Maar tijdens etenstijd sluit ik de deur van de stal even zodat hij daar in alle rust zijn slobber kan eten. de staldeur is een half open deur en hij kan er overheen kijken om naar buiten en / of zijn kudde te kijken.
Wat zijn nou die Behavioural needs bij paarden?
Paarden (alle dieren overigens) hebben speciale, soorteigen intrinsieke behoeftes die diep in het dier verankerd liggen. Deze soorteigen behoeftes zijn Behavioural needs bij paarden. Elk paard heeft dezelfde behavioural needs en deze worden primair intern gemotiveerd. Het paard heeft er dus geen vat op. Wanneer de Behavioural needs bij paarden niet uitgevoerd kunnen worden, om wat voor reden dan ook, ontstaat er stress. En het is zelfs zo dat de Behavioural needs bij paarden zo sterk zijn, dat als ze, over langere tijd niet uitgevoerd kunnen worden, dat het paard ze alsnog uit gaat voeren onder omstandigheden die daar niet geschikt voor zijn.
Voorbeelden van Behavioural needs bij paarden
Voorbeelden van Behavioural needs bij paarden zijn de drang om veel te foerageren, de neiging en noodzaak tot bewegen en de drang om bij soortgenoten te zijn. Hoewel de Behavioural needs bij paarden gelijk zijn, is de ene Behavioural need bij de één wat sterker aanwezig dan bij de ander.
Behavioural needs bij paarden in de praktijk
Rikkie stond dus op stal zijn slobber op te eten. Er werd zo gezegd dus voldaan aan zijn behavioural need om te foerageren. Nogal essentieel leek me. En zoals gezegd was de deur even dicht. En met even bedoel ik ook even, het zal maximaal 10 minuten zijn geweest. Ondertussen ging ik de hooibakken van de rest bijvullen.
Beginselen van stereotype gedrag
Al lopende met hooi zag ik Rik al met zijn hoofd over de staldeur kijken. Hij liet zelfs al beginselen van weven zien. Nou is hij, met zijn arabische bloed wel een beetje een heethoofd. Geduld staat niet bovenaan in zijn kwaliteitenlijstje. Dus ik vond dit zelfs wat lachwekkend om te zien. Meneer heeft er moeite mee dat hij even op stal moet staan en uit zich in beginselen van stereotype gedrag. Met het hemelse paardenleven dat hij leidt heeft hij echt geen recht van spreken. Maar ja, hij voelt het zo dus het is zo.
Welke behavioural need is bij Rik het sterkst ontwikkeld?
Toen ik het hooi in de bakken aan het doen was, hoorde ik achter me het gezellige geluid van hoefjes op beton. Echter het geluid dat ik nu hoorde wat een onbekend geluid op de plek waar ik nu stond. Ik keek achterom en keek vol in het tevreden en zelfvoldane gezicht van mijn prachtige vrijheidsstrijder Rik. Hij was uit de stal en stond bij mij en de rest van de paarden. Hij bleek de deur van de stal open gebroken te hebben. In die 10 minuten dat hij er moest staan.
De behavioural need van vrijheid, beweging en sociaal contact
Eén van de zaken die me zo aantrekt in Rikkie is zijn enorme drang om vrij te zijn. Ik ken geen paard zo gehecht aan zijn vrijheid en die zo in verzet gaat wanneer hij zich beknopt of gebonden voelt. Dit heeft voor de nodige onveilige situaties gezorgd in onze jeugd, maar nu ik hem respecteer daarin en we binnen de grenzen van de veiligheid zijn vrijheid kunnen waarborgen gaat het fantastisch. Maar dit voorval toonde dit nogmaals aan. Eten is belangrijk voor hem, en zeker ook een behavioural need. Maar wanneer zijn vrijheid hem ontnomen wordt, dan wordt alles aan de kant gezet. De drang om vrij te zijn is zijn allerbelangrijkste behavioural need.